Wat betekent het als je tekenstudio zich ineens in oorlogsgebied bevindt? In een indrukwekkende tentoonstelling presenteren we beeldverhalen door Oekraïense makers. Oekraïne heeft een levendige comics scene, waarmee we al in 2022 contact legden. Verwacht een indringende mix van eigenstandig artistiek werk en werk dat door de oorlog geïnspireerd is.

Vijf makers (Anya Ivanenko, Jenya Polosina, Olga Grebennik, Tania Yakunova en Zhenya Oliinyk) komen naar Rotterdam voor presentaties en een talkshow op de zaterdagmiddag en -avond.

Na het festival is de expositie nog tot 29 oktober te zien in het Nieuwe Instituut.

Superhelden van kleur zijn er niet of nauwelijks. Dan bedenk ik hem toch zelf, bedacht Renate Stüger. Samen met tekenaar Sai Rodrigues schiep ze Suriman. Het werd een doorslaand succes. Het tweede album, met slavernij als thema, is hopelijk net voor Cross Comix 2023 af. Stüger en Rodrigues komen vertellen over hun creatie.

‘Alleen witte superhelden krijgen een podium. Er zijn tegenwoordig wel donkere superhelden, maar ze moeten keihard vechten om ook gezien te worden’, vertelde Stüger in een interview. ‘Gelukkig is de samenleving van vandaag wel zover om gekleurde helden een podium te geven. Dankzij het internet, waar je jezelf kunt promoten.’

Boy Akkerman is de schepper van verschillende superhelden, zoals Captain Ultimate en Captain Roffa. Ook in zijn illustratiewerk figureren de nodige superhelden, bekende en onbekende. Hij komt vertellen wat hem zo aanspreekt in het fenomeen van de superheld. En legt natuurlijk uit hoe je dat doet, een superheld op papier zetten.

Daan Timmer is een illustrator met een strakke lijn waarin ook Marvelhelden als de Silver Surfer tot hun recht komen. Zoals alle makers in dit blok komt hij uit Rotterdam, dat zomaar de superheldenhoofdstad van Nederland zou kunnen zijn.

Nieuw op Cross Comix is het muziekprogramma in de avonduren. Op vrijdagavond draait het Rotterdamse dj-collectief Aan Tafel tijdens het SWAP evenement.

Na afloop van de talkshow op zaterdag warmt dj Lucas Sim van de Sunburst Club het publiek op voor een spetterend optreden van Rotem, een jonge band met een 80s-vibe.

‘Verliefd op een gangster’ is een pulpstrip uit 1966. De stripclub brengt het verhaal over Peggy, die het maffia-imperium van haar vader erft, tot leven in een performance vol geluidseffecten.

Enige tijd geleden besloot ‘De Stripclub’ een ode te brengen aan de verloren kunst van de pocketstrip door deze te bewerken tot live hoorspelen. Hierbij worden de tekeningen van de oorspronkelijke strip tot bioscoopformaat opgeblazen en tot leven gebracht met behulp van een roulerende cast aan stemacteurs. Deze nemen niet alleen de tekst van de personages voor hun rekening, maar voorzien het verhaal ook van muziek en geluidseffecten. De voorstellingen worden live opgenomen, zodat zij later als traditioneel hoorspel terug te luisteren zijn.

Slechts zelden werd er een verhaal verteld met zoveel geknal en gedonder als ‘Verliefd op een gangster’. Deze curieuze pulpstrip uit 1966 bestaat uit 64 A6 pagina’s vol intrige, liefde en likkebaardende butlers. Niet alleen is ‘Verliefd op een gangster’ op zichzelf van begin tot eind een wonderlijk schouwspel, maar dit beeldverhaal is ook archetypisch voor een bepaald type pocketstrip dat je niet zo vaak meer ziet. De vertellingen uit deze budget stripreeksen werden in elkaar geknutseld door een bonte stoet van niet bij naam genoemde schrijvers en tekenaars met wisselend talent. Het resultaat is op zijn zachtst gezegd fascinerend. Oordeel zelf:

De hele zaterdagmiddag, van 13 tot 17 uur, poseren modellen in de Cross Comix Lounge voor een Live Drawing sessie. Tekenmateriaal ligt klaar. Tekendocent Leonie van Wijk is erbij voor tips en trucs. Kortom, niets let je om de handen uit de mouwen te steken. Voor de pro’s: neem je eigen tablet of favoriete materiaal mee.

Cross Comix biedt dit jaar voor het eerst aan makers van beeldverhalen een speed-dating mogelijkheid met uitgevers. Aanmelden vooraf is noodzakelijk via dit formulier. De deelnemende uitgevers zijn:

• Hard//Hoofd
• Oogachtend (BE)
• Nobrow (UK)
• Zone 5300
• Sherpa
• Wilde Haren

Vrijdagavond 22 september van acht tot elf zijn alle makers welkom voor een groot SWAP event tijdens Cross Comix. Neem je prints mee, raak in gesprek met andere makers, met een drankje en muziek erbij.

Toegang is gratis voor makers. Als je dezelfde avond ook de AI talkshow of de expo’s wilt bezoeken, heb je een avondticket nodig.

De muziek tijdens de SWAPX! wordt verzorgd door het Rotterdamse dj-collectief Aan Tafel! Check hier hun set voor Operator Radio:

Een aantal show & tell presentaties op de vrijdag concentreert zich op storyboarding: hoe vertel je een verhaal in beelden met het oog op de creatie van een (geanimeerde) film? Enkele absolute toppers op het gebied komen hun expertise delen.

Job Roggeveen is de Job van Job Joris en Marieke, de animatiestudio die internationaal doorbrak met de korte film A Single Life, die net geen Oscar won, omdat Disney ermee vandoor ging. Elf andere prijzen won hij er overigens wel mee (samen met Joris en Marieke uiteraard). Daarnaast is hij muzikant.

Dario van Vree is zelfstandig animator én medeoprichter van animatiestudio Studio Pupil, dat momenteel een verfilming van Maaike Hartjes’ burn-out dagboek onder handen heeft. Zijn korte film Tabook bereikte veertig filmfestivals wereldwijd. Daarnaast geeft hij les aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam.

Piet Kroon werkt als storyboard artist voor talloze animatiestudio’s, waaronder Disney, Illumination, Blue Sky, Aardman en DreamWorks. Hij is meestal betrokken bij de vroege fase van een animatie, het uitdenken van concepten, karakters en plotlijnen.

David de Rooij is filmmaker en storyboardartiest. Hij werkte voor Disney, Cartoon Network, Nickelodeon en de BBC. In 2014 schreef, regisseerde en animeerde hij zijn eigen webserie ‘Tales of Stuff’ over een koning, een ridder en een blowende draak.

(alle beelden hierboven copyright van de betreffende auteurs)

Op Cross Comix kun je ook altijd zelf de handen uit de mouwen steken. Dit jaar bieden we workshops character design met niemand minder dan Veerle Zandstra. Er is een maximum van vijftien deelnemers per workshop. Aanmelden doe je bij de balie op het festival.

Veerle Zandstra is een zelfstandige concept artist, gespecialiseerd in character design. Ze deelt haar veelzijdige creaties met een grote schare volgers op Instagram.